Rodzajów cebuli jest wiele, choć tak naprawdę większość z nich to odmiany jednego gatunku, czyli cebuli zwyczajnej. Najpospolitsza odmiana to tradycyjna cebula żółta, jaką znajdziemy w każdej polskiej kuchni. Działa jak środek wzmacniający trawienie i pobudzający apetyt. W 100 g zawiera jedynie 40 kcal, a w jej składzie znajdziemy sporą ilość witaminy A, B, C, krzemu i wapnia. Skutecznie oczyszcza z toksyn, chroni przed infekcjami i działa moczopędnie. Zawarte w niej związki mają właściwości bakteriobójcze, niszczą nawet bakterie oporne na działanie antybiotyków. Cebula jest jednak ciężkostrawna, dlatego też uważać na nią powinny dzieci i osoby starsze.
Cebula czosnkowa ma nieco łagodniejszy smak i jest dużo lepiej tolerowana przez osoby, które posiadają wrażliwą wątrobę. Choć warzywo to powinno zostać docenione przede wszystkim przez osoby cierpiące na schorzenia układu pokarmowego, to w rzeczywistości mogą sięgać po nie wszyscy. W porównaniu ze zwykłą cebulą o żółtawym kolorze jest znakomicie tolerowana przez osoby borykające się ze wzdęciami czy z innymi problemami trawiennymi. Cebulę czosnkową można jeść na surowo lub smażoną. Nie należy natomiast jej gotować, gdyż wówczas traci swoje wartości prozdrowotne.
Cebula perłowa. Najczęściej kupujemy je marynowane, ale w wielu przepisach – szczególnie w klasycznych francuskich recepturach – trzeba używać ich w dużych ilościach. I tu się pojawia problem – jak bowiem szybko obrać kilkadziesiąt małych cebulek, których łupinki trzymają się mocno? Sposób jednak istnieje – podobnie jak w przypadku pomidorów, moczymy cebulki we wrzątku i szybko oziębiamy. Łupinki odchodzą o wiele łatwiej. Cebulki perłowe używane są do sałatek i do duszenia. Nie rozpadają się i nie tracą swoich prozdrowotnych właściwości.
Podstawą jest dobry nóż – ostry będzie rozcinać jednym pociągnięciem cebulę, nie miażdżąc włókien, dzięki czemu ilość enzymu uwolnionego w czasie krojenia jest znacznie mniejsza. Warto również zamoczyć nóż w gorącej wodzie, co także zneutralizuje wydzielanie gazów wywołujących płacz. Można również zwilżyć całe warzywo lub po obraniu wstawić je na chwilę do lodówki – skuteczność enzymu tworzącego gaz jest niższa w niskich temperaturach.
Nietypowe zastosowanie cebuli. Cebula pomaga wyleczyć zarówno suchy, jak i mokry kaszel. Warto się zaopatrzyć w syrop cebulowy albo wykonać go samodzielnie. Przepis jest bardzo prosty: dwie posiekane drobno cebule zalewamy 10 łyżkami miodu i dodajemy sok z cytryny. Odstawiamy na dobę w ciepłe miejsce, następnie zlewamy przez sitko. Łyżka dodana do szklanki ciepłej wody to sprawdzone remedium przy początkowych stanach przeziębienia. Latem cebula nie tylko odstrasza owady, ale też niweluje ból i swędzenie po użądleniu na przykład przez osę. Medycyna ludowa poleca stosowanie kawałka surowej cebuli również w przypadku uciążliwego bólu ucha. Warzywo ma bowiem właściwości przeciwzapalne.
Propozycje w kuchni
Kolorowa sałatka z pomidorów i cebuli. Mała miseczka tej słatki to skarbnica witamin oraz składników odżywczy. Połączenie kilku rodzajów pomidorków i cebuli, doprawione świeżo mielonym pieprzem i solą ziołową to propozycja sałatki do obiadu lub dodatku do pełnoziarnistych grzanek z twarożku.
Faszerowana cebula. Jedno z najprostszych, a zarazem pysznych i ciekawych dań z cebulą w roli głównej. Obrane z wierzchniej warstwy cebule podgotowujemy, środek wydrążamy i siekamy. Następnie mieszamy z rozdrobnionym wędzonym łososiem, rozdrobnioną mozzarellą, parmezanem, natką pietruszki i bazylią, doprawiamy pieprzem i solą. Faszerujemy cebule, kropimy oliwą i posypujemy parmezanem. Pieczemy ok. 30 minut, aż ładnie się zarumienią.
Francuska zupa cebulowa. Piotr Ogiński zaproponował łatwą w przygotowaniu aromatyczną zupę cebulową z serem. Bazą do tego dania jest cebula, mleko i ser żółty. Zupa najlepiej smakuje z bułeczką z ciasta francuskiego lub grzanką z pełnoziarnistego chleba.
Cebulowe krążki. Do przygotowania tej pysznej, ale kalorycznej przekąski potrzebne będzie: 2 duże cebule, 1 i 1/4 szklanki mąki pszennej, 1 łyżeczka soli, 1 jajko, szklanka mleka, 3/4 szklanki bułki tartej oraz olej do smażenia. Cebule kroimy w plastry o grubości 0,5 cm i rozdzielamy je na krążki i odkładamy na kilka minut na talerz. W misce łączymy mąkę z solą oraz proszkiem do pieczenia i obtaczamy w takiej panierce krążki cebuli. Ponownie odkładamy je na talerz. Do naczynia (w którym znajduje się już reszta mąki z solą i proszkiem) wlewamy mleko, dodajemy rozbełtane jajko i wszystko razem mieszamy. Krążki zanurzamy w cieście, a następnie w bułce tartej, wysypanej na oddzielny talerzyk. Smażymy pierścienie cebuli w głębokim oleju przez 2-3 minuty, aż nabiorą złotego koloru. Wykładamy na papierowy ręcznik, aby usunąć nadmiar tłuszczu. Na końcu doprawiamy solą do smaku. Podajemy z majonezem, ketchupem lub czosnkowym dipem.
